CE Belgesi Nedir?

CE belgesi en basit anlatımıyla; bir ürünün yurt dışında birçok ülke gümrükleri giriş ve çıkışlarında ürünün taşıması zorunlu olan bir belgedir. Aynı zamanda Türkiye'de de ülkeye giriş ve çıkışlarda zorunlu hale getirilmiştir.

Türkiye de Avrupa birliği uyum çerçevesi kapsamında CE işareti gerektiren tüm ürünler için ürünün yurt içi ticaretinde de CE belgesi bulundurması zorunlu tutulmuştur. Birçok ihalelerde Ce belgesi zorunlu tutulmuştur. CE belgesi Avrupa Birliği direktif ve standartlarına uygunluğunu gösteren bir belgedir.

CE işareti'nin önemi nedir ?

CE işareti, ürüne bu işaretin iliştirilmesini zorunlu kılan ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu ve güvenliği gösteren bir işaret olmasının yanı sıra, ticari açıdan da, ürünlerin bir AB üyesi ülkeden diğerine dolaşımı sırasında bir çeşit pasaport işlevi görmektedir. AB' de CE işareti kapsamına alınan ürünlerin bu işaret olmaksızın pazara sunulması mümkün değildir. Bu kural, hem iç piyasada üretilmiş olan ürünler için hem de üçüncü ülkelerden ithal edilen ürünler için geçerlidir.

Türkiye’deki ihracatçıların da AB' ye yapacakları ihracatta CE işareti konusuna dikkat etmeleri gerekmektedir. Nitekim AB üyesi ülkelere ihracat yapan firmalarımız, halihazırda AB' de yerleşik onaylanmış kuruluşlara uygunluk değerlendirmesi yaptırıp ürünlerine CE işareti iliştirdikten sonra ihracatlarını gerçekleştirebilmektedirler.

Diğer taraftan, bu işaretin kullanılabilmesi için, ürün piyasaya arz edilmeden önce uygunluk değerlendirme işlemine tabi tutulmakta ve bu suretle güvensiz bir ürünün piyasaya girmesi engellenmektedir. Bu da tüketicilerin korunmasını sağlanmaktadır.

1) CE Uygunluk İşareti Niçin Kullanılmaktadır?

Avrupa Birliği ülkeleri 1946 yılında imzalanan Roma Anlaşması’ndan beri bir iç pazar oluşturmak için uğraşmışlardır. Oluşturulacak bu tek pazarda malların, hizmetlerin, insanların ve sermayenin serbest olarak dolaşması sağlanacaktır.

Malların serbest dolaşımı, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin kendi ulusal güvenlik ve sağlık koşullarını kendilerinin düzenlemesi serbestisi yüzünden uzun yıllar boyunca engellenmiştir. Farklı teknik ürün düzenlemeleri ve test prosedürleri Avrupa Birliği’ne üye ülkeler arasında ticari engellerin oluşmasına neden olmuş bu da tek pazar amacına ters düşmüştür.

Sonuçta Avrupa Komisyonu ve Kurulu, Avrupa Adalet Mahkemesi’nin birçok kararından esinlenerek üye ülkelerin ulusal yasalarını uyumlaştırarak ticari engelleri kaldırmayı amaçlamıştır. Bu uyumlaştırmanın sonuçlarından biri olan CE Uygunluk İşareti işlemleri aşağıdaki şekilde yürütülür,

• Ülkelerin çeşitli tüketim ve sanayi ürünleri için geçerli olan mevzuatları birbirleriyle uyumlaştırılacaktır. Böylece Tek pazar oluşumu özendirilir,
• Üreticilerin maliyetleri azaltılır,
• Ürünlerin güvenliği artırılır.
• Ürün yetkili kuruluşlarca kontrol edilir.

Bu durumda CE Uygunluk İşareti üreticilere yarar sağlayacaktır.

2) CE Uygunluk İşaretinin Yararları Nelerdir?

• Avrupa pazarında, CE Uygunluk İşareti ürün için bir çeşit ticari pasaporttur ve ürünlerin 18 Avrupa ülkesi arasında serbestçe dolaşmasını sağlar. Tüm Avrupa Ekonomik Alanı için, ürünlerin uyması gereken tek bir mevzuat ve temel gerekler mevcuttur.
• Bu alan içinde ulusal yasalar geçerliliğini yitirmiştir ve tek mevzuat altında toplanmıştır. Bu nedenle ürünler farklı ulusal düzenlemelere uymak zorunda değildir. Ülkelerin farklı mevzuatları ve aranan farklı şartları üreticiye ek bir maliyet getirmekteydi.
• Yeni Yaklaşım Direktifleri ya da CE direktiflerinin yardımıyla ulusal yasaların ve direktiflerin uyumlaşması ve teknik standartların karşılıklı olarak tanınması sağlanmaktadır, böylece üretici farklı pazarlar için ürünlerini şekillendirmek zorunda kalmamaktadır.
• Bu da üretici maliyetlerini düşürmektedir. Uyumlaştırma işlemleri sırasında direktifler yardımıyla tüm ürünlerin güvenlik seviyeleri düzenlenmiştir. Geçerli olan ana koşullara uyum, ürünün kullanıcı açısından daha güvenli olmasını, hasar ve sorumluluk davalarının da azalmasını sağlamıştır.

3) Ürünüm Ce Uygunluk İşaretini Gerektiriyor Mu?

CE Uygunluk İşareti sadece Avrupa Ekonomik Alanı ( EEA) içindeki ülkelerde gereklidir. Avrupa Ekonomik Alanı, Avrupa Birliği’nin (EU) 15 üye ülkesi Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Luksemburg, Hollanda, Portekiz, İspanya, İsveç, İngiltere ile Avrupa Serbest Ticaret Alanı (EFTA) üyesi üç ülkeden; İzlanda, Norveç ve Lihtenştayn’dan oluşmaktadır.

İsviçre EFTA üyesi olmasına rağmen Avrupa Ekonomik Alanı içinde yer almamaktadır. Orneğin eğer bir oyuncak ya da bir elektrikli su ısıtıcısı üreticisi bu ürününü Avrupa Birliği ülkelerinden birine pazarlamak istiyorsa CE Uygunluk Işaretini iliştirmek zorundadır Türkiye’de ise; 6.Mart.1995 tarihli AB-Türkiye Ortaklık Konseyi Kararı’nın kabulu ile beraber AB-Türkiye ilişkileri yeni bir döneme girmiştir. 1/95 sayılı kararın 8-11’inci maddeleri ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkindir.

Buna göre Türkiye Topluluk Mevzuatını, kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde kendi mevzuatına uydurmak zorundadır. Türkiye’nin bu yükümlülükleri 2001 yılı başına kadar tamamlaması bekleniyordu, ancak 4 Aralık 2000 tarihinde kabul edilen Katılım Ortaklığı Belgesi’nde kısa vadeli öncelikler arasında sayılan teknik mevzuat uyumunun tamamlanması için tanınan süre 1.01.2002’ye kadar uzatılmıştır.

1.01.2002 tarihinden itibaren Avrupa Birliği’nde uygulanan CE Uygunluk İşareti zorunluluğu bu ürünlerin Türkiye’de dolaşımı için de zorunlu hale gelecektir. Orneğin çamaşır makinesi üreten bir Türk firma 1.01.2002’den sonra CE Uygunluk Işareti olmayan ürününü iç pazarda da satamayacak ya da çamaşır makinesi ithal eden bir Türk firma CE Uygunluk Işareti olmayan bir ürünü iç pazara sokamayacaktır.

4) CE İşaretinin Endüstrimize Ve Dış Ticaretimize Olan Etkileri Nelerdir?

Bu bakımdan CE işaretinin ülkemiz ekonomisine olan etkisi büyüktür.

5) Yetkilendirilmiş Kuruluş Veya Onaylanmış Kuruluşların CE İşaretine Rolleri Nelerdir?

• Avrupa Birliği üyesi ülkelerde,her üye devlet Yetkilendirilmiş veya Onaylanmış Kuruluşunu kendisi belirler.Yetkilendirilmiş Kuruluş veya Onaylanmış Kuruluşlar karşılıklı olarak birbirlerini tanırlar.
• Avrupa Konseyi'nin yayınlamış olduğu direktiflerin bazılarında,CE işaretlemesi için Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı gerekmektedir.
• Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı gerektiren bazı AB direktifleri:
  1. Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi (EMC)
  2. Gaz Yakan Aletler Direktifi
  3. Makine Direktifi (EK-4)
  4. Basit Basınçlı Kaplar Direktifi

6) Üreticilerin,Ab Yeni Yaklaşım Direktiflerinde Belirtilen Zorunlu Şartlara Uygunluk Yolunda İzlemeleri Gereken Yol Nedir?

• CE işareti,sadece direktiflerde belirtilen şartlara uygunluk sağlandığında ürünler üzerinde kullanılabilir. Bu nedenle,ürünün teknik özelliklerine göre mevcut direktifler incelenmeli ve hangi direktif veya direktiflerin geçerli olacağına yanlışsız karar verilmelidir.
• Ürün üzerinde yer alan CE işareti,ilgili bütün direktiflere uygunluğu gösterir.
• Bir çok ürün, güvenlik açısından düşük riskli ürünler grubunda yer almaktadır.İlgili direktif ve Harmonize EN standartları doğru uygulanarak,üreticinin Uygunluk Beyanıyla ürünün üzerine CE işareti iliştirilebilir.

7) Standartlara Uymak Mecburi Midir?

• CE işaretlemesi çalışmalarının özünde iyi mühendislik ilkeleri ve tasarım vardır. Standartların mecburiyeti konusunda değişik yorumlar yapılmaktadır.
• Yapılan bütün CE işaretlemesi çalışmalarında AB Konsey Direktifleri dikkate alındığından ve de ilgili Harmonize EN standartları uygulandığından bu standartlara uymak mecburi olmamakla beraber en sağlıklı yöntemdir.
• Üreticinin ürettiği ürünü direktifler kapsamında incelemesi ve direktiflere bağlı olan EN standartlarını tespit etmesi gerekmektedir.
• Bugün ülkemizde EN standartları ayni zamanda Türk Standardı( TS-EN) olarak da yayınlanmaktadır.

8) Hangi Ürünlerle İlgili Olarak Yeni Yaklaşım Direktifleri Vardır?

• Hemen hemen birçok ürün için AB Konsey direktifi bulunmaktadır. Elektrikli aletler,gaz yakan aletler,basınçlı kaplar, oyuncaklar, inşaat malzemeleri, makineler, şahsi koruma teçhizatları, otomatik olmayan tartı aletleri, tıbbi aletler, sıcak su kazanları, sivil amaçlı patla yıcı maddeler, gezi yatları, asansörler, soğutma cihazları, basınçlı cihazlar, paketleme elemanları, gemi cihazları vb.
• Halen yayın aşamasında olan birçok AB direktifi mevcuttur. AB'de yaşam seviyesindeki gelişmelere paralel olarak direktifler ve buna bağlı olarak EN standartları hazırlanmaktadır.

9) Yan Sanayi Üreticilerinin CE İşareti Konusunda Yapmaları Gerekenler Nelerdir?

CE işareti, nihai ürün üzerine iliştirilmektedir. Fakat nihai üründe kullanılan birçok bileşenler için de CE işareti zorunlu olabilir. Bu durumda Yan Sanayi üreticilerinin de ürettikleri ürünleri, Avrupa Konseyi Yeni Yaklaşım Direktifleri ve EN standartları kapsamında incelemesi ilgili direktif ve EN standartlarını uyguladıktan sonra Uygunluk beyanında bulunarak CE işaretini kullanması zorunludur.

Ürününde CE işaretli bileşen kullanan firmanın ürününün CE' li olacağı gibi bir düşünce yanlıştır.
Yine de üreticiler ürününde kullandığı yan sanayi bileşenleri için CE uygunluk beyanı talep etmelidir.

10) CE İşaretlemesi Çalışmalarında En Sağlıklı Ve Güncel Bilgiler Nasıl Ve Nereden Temin Edilebilir?

• CE işaretlemesi çalışmalarında literatür bilgileri yanında uygulama çok önemlidir. Uygulamanın doğru olabilmesi için ilgili Yeni Yaklaşım Direktifleri ve EN standartlarının iyice anlaşılması gerekmektedir.
• Firmamız da CE işaretlemesi konusunda uzman Mühendisler bulunmaktadır.. En sağlıklı ve güncel bilgileri, uygulamaları firmamızdan isteyebilirsiniz. Konuyla ilgili Web-sitemizden de istifade edebilirsiniz.

11) CE İşaretinin Iso Kalite Güvence Sistemleriyle İlişkisi Nedir?

• CE işaretinin ISO Kalite Güvence Sistemleriyle olan ilişkisi sürekli sorulan sorulardan bir tanesidir.
• CE işaretinin ISO Kalite Güvence Sistemleriyle doğrudan bir ilişkisi yoktur. CE işareti herhangi bir ürünün Avrupa Konseyi Yeni Yaklaşım Direktiflerine, Avrupa Standartlarına (EN) uygun olarak tasarlanıp, üretildiğini simgeler. ISO 9000 serisi ise bir Kalite Güvence Sistemini temsil eder.
• Modüler sistemde,modülleri incelediğimizde bazı ürün grupları için ISO9000 Kalite sisteminin şart olduğunu görmekteyiz.

12) Bir Ürün Birden Fazla direktife Tabi Olabilir mi?

Bazı ürünler birçok direktife tabi olabilir. Örneğin, makineler hem makine direktiflerine hem de Elektrikli Ürünlerin Güvenliği ve Elektromanyetik Uyumluluk (EMC) Direktiflerine tabidir.

13) CE Uygunluk İşareti Nasıl Olmalı?

CE Uygunluk İşareti mutlaka ürünün üzerine konulmalıdır. Eğer bu, ürünün yapısı gereği yapılamıyorsa, ambalaj üzerine ya da ürüne ait belgelere iliştirilmelidir. Yetkili bir kuruluş tarafından onaylanması gereken ürünler üzerindeki CE Uygunluk İşareti yanında o yetkili kuruluşun kimlik numarası da bulunmalıdır.

Ayrıca birçok direktif CE Uygunluk İşareti yanında malın üretim tarihinin de yazılmasını gerekli kılmaktadır. CE Uygunluk Işareti görülebilir, okunabilir ve silinmez olmalıdır. İlgili teknik düzenlemede aksi belirtilmediği takdirde, CE Uygunluk İşareti en az 5 mm. yüksekliğinde olmalıdır.