EN 60335-1 : EV VE BENZERİ YERLERDE KULLANILAN ELEKTRİKLİ CİHAZLAR İÇİN TERİMLER Beyan gerilimi İmalâtçı tarafından cihaz için belirtilen gerilim.
Beyan gerilim aralığı Alt ve üst sınırları imalâtçı tarafından açıklanan cihaz için belirtilen gerilim aralığı.
Çalışma gerilimi Normal çalışma şartlarında çalıştırıldığı ve beyan gerilimi ile beslendiğinde cihazın dikkate alınan
bölümünün maruz kaldığı en yüksek gerilim.
Not 1 - Kontrol ve anahtarlama düzenlerinin farklı konumları dikkate alınmalıdır.
Not 2 - Çalışma geriliminde rezonans gerilimi dikkate alınır.
Not 3 - Çalışma gerilimi elde edilirken geçici rejim gerilimlerinin etkisi dikkate alınmaz.
Beyan giriş gücü İmalâtçı tarafından cihaz için belirtilen giriş gücü.
Beyan giriş gücü aralığı Alt ve üst sınırları imalâtçı tarafından açıklanan belirli cihaz için belirtilen bir giriş gücü aralığı.
Beyan akımı İmalâtçı tarafından cihaz için belirtilen akım.
Not - Cihaz için kararlaştırılmış hiçbir akım yoksa bu takdirde beyan akımı;
- Isıtma cihazlarında, beyan giriş gücü ile beyan geriliminden hesaplanan akımdır.
- Motorlu cihazlarda ve kombine (birleşik) cihazlarda, cihaz beyan gerilimi ile beslendiği ve normal
çalışma şartlarında çalıştırıldığı sırada ölçülen akımdır.
Beyan frekansı İmalatçı tarafından cihaz için belirtilen frekans.
Beyan frekans aralığı Alt ve üst sınırları açıklanmış, imâlatçı tarafından cihaz için belirtilen frekans aralığı.
Normal çalışma Besleme şebekesine bağlandığında normal kullanma durumunda cihazın maruz kaldığı şartlar.
Beyan darbe gerilimi Cihazın beyan gerilimi ve geçici rejim aşırı gerilimlerine karşı yalıtımı için belirtilen dayanma kapasitesini karakterize eden aşırı gerilim kategorisinden elde edilen gerilim
Tehlikeli kusurlu çalışma Güvenliği bozulabilecek şekilde cihazın istenmeyen çalışması
Sökülebilir kordon Besleme veya ara bağlantı işlemleri için uygun bir cihaz bağlama düzeni aracılığı ile cihaza bağlanması amaçlanan bir bükülgen kordon.
Ara bağlantı kordonu Besleme şebekesine bağlantı hizmeti dışındaki amaçlar için komple cihazın bir bölümü olarak verilen, dış bükülgen kordon.
Not - Ara bağlantı kordonlarına örnek olarak, elde kullanılan uzaktan kumandalı anahtarlama düzeni, bir
cihazın iki bölümü arasındaki bir dış bağlantı ve bir yardımcı bölümü cihaza ya da ayrı bir işaretleşme
devresine bağlayan bir kordon gösterilebilir.
Besleme kordonu Besleme maksatları için cihaza tespit edilen bükülgen kordon.
X Tipi bağlantı Besleme kordonunun kolayca değiştirilebildiği bir bağlantı metodu.
Not - Besleme kordonu özel olarak hazırlanabilir ve yalnızca imâlatçısından veya bakım servisinden temin
edilebilir. Özel olarak hazırlanan kordon, cihazın bir bölümünü içerebilir.
Y Tipi bağlantı Besleme kordonu üzerinde yapılacak herhangi bir değişim işleminin, kordon imalâtçısı veya bakım servisi ya da benzer düzeydeki ehil bir personel tarafından yapılmasının amaçlandığı bir bağlantı metodu.
Z Tipi Bağlantı İlgili cihazı kırmadan veya tahrip etmeden besleme kordonunun değiştirilmesine imkân vermeyen bir bağlantı metodu.
Besleme iletken uçları Cihazı sabit tesisata bağlaması amaçlanan ve cihaza takılı veya onun içindeki bir bölmede bulundurulan iletken tel grubu
Temel yalıtım Elektrik çarpmasına karşı temel koruma sağlamak için gerilimli (aktif) bölümlere uygulanan yalıtım.
Ek yalıtım Temel yalıtımın arızalanması durumunda, elektrik çarpmasına karşı korumayı sağlamak üzere temel
yalıtıma ayrıca uygulanan bağımsız yalıtım.
Çift yalıtım Temel yalıtım ve ek yalıtımın her ikisinden oluşan yalıtım sistemi.
Takviyeli yalıtım Bu standardda belirtilen şartlarda elektrik çarpmasına karşı çift yalıtıma eş değer bir koruma derecesi sağlamak için gerilimli bölümlere uygulanan tek bir yalıtım.
Not - Bu yalıtımın, homojen bir parça olduğu anlamına gelmez. Bu yalıtım, ek yalıtım veya temel yalıtım
olarak tek tek deneyden geçirilemeyen birkaç tabakadan oluşabilir.
Fonksiyonel yalıtım Yalnızca cihazın uygun fonksiyonları için gerekli olan farklı gerilimlerdeki iletken bölümler arasındaki yalıtım.
Koruyucu empedans Cihazın normal kullanılması ve muhtemel arıza şartlarında akımın güvenli bir değere sınırlandırılacak biçimde II sınıfı yapılışlarda gerilimli bölümler ve erişilebilir iletken bölümler arasına bağlanan
empedans.
0 Sınıfı cihaz Kendi içindeki elektrik çarpmasına karşı korumanın temel yalıtıma bırakıldığı, diğer bir deyişle, varsa, erişilebilir iletken bölümleri sabit tesisatın koruma iletkenine bağlayacak hiçbir bağlantı düzeninin
bulunmadığı, temel yalıtımın arızalanması durumunda güvenlik sorununun ortam şartlarına bırakıldığı bir
cihaz.
Not - 0 Sınıfı cihazlarda ya temel yalıtımın bir bölümünü ya da bütününü oluşturan yalıtkan malzemeden
bir mahfaza veya uygun bir yalıtımla gerilimli bölümlerden ayrılmış metal bir mahfaza vardır. Mahfazası yalıtkan malzemeden olan cihazda iç bölümleri için topraklama düzeni varsa bu cihaz I Sınıfı veya 0I Sınıfı sayılır.
0I Sınıfı cihaz Her yanı, en az temel yalıtımlı olan ve bir topraklama bağlantı ucu bulunan, ancak topraklama iletkeni bulunmayan bir besleme kordonu ile topraklama kontağı bulunmayan bir fişle donatılmış bir cihaz.
I Sınıfı Cihaz Elektrik çarpmasına karşı koruma işleminde, yalnızca temel yalıtım uygulaması ile yetinilmediği, ancak bu temel yalıtımda bir arızanın oluşması durumunda cihazın erişilebilir iletken bölümlerinin gerilim altında
kalamayacakları biçimde, bu erişilebilir iletken bölümlerinin sabit tesisatın koruyucu topraklama iletkenine
bağlı tutulmaları suretiyle bir ek güvenlik önleminin uygulandığı bir cihaz.
Not - Bu güvenlik önlemi, besleme kordonunda bir koruma iletkeninin bulunması gereğini de kapsar.
II Sınıfı Cihaz Elektrik çarpmasına karşı koruma işleminde, yalnızca temel yalıtım uygulaması ile yetinilmediği, ancak hiçbir koruyucu topraklama düzenine yer verilmeden veya sabit tesisat şartlarına bağımlı kalınmadan, çift
yalıtım ya da takviyeli yalıtım biçiminde ek güvenlik önlemlerinin uygulandığı bir cihaz.
Not 1 - Bu tür bir cihaz aşağıdaki tiplerden biri olabilir:
- Gerilimli bölümlerden en az takviyeli yalıtıma eş değer bir yalıtımla yalıtılan işaret plâkası, vida, perçin
gibi küçük bölümler hariç, bütün metal bölümleri içinde bulunduran, yalıtkan malzemeden yapılmış,
dayanıklı ve ek yeri olmayan bir mahfazası bulunan cihaz. Bu tür bir cihaz, II Sınıfı yalıtkan mahfazalı
cihaz olarak adlandırılır.
- İç tarafında tamamen çift yalıtım veya takviyeli yalıtımın kullanıldığı, pratik olarak eki bulunmayan
sürekli metalden bir mahfazası bulunan cihaz. Bu tür bir cihaz, II Sınıfı metal mahfazalı cihaz olarak
adlandırılır.
- II Sınıfı yalıtkan mahfazalı ve II Sınıfı metal mahfazalı tiplerinin birleşiği olan bir cihazdır.
Not 2 - Yalıtkan mahfazalı II Sınıfı bir cihazın mahfaza bölümü ek yalıtımın veya takviyeli yalıtımın birazını
ya da bütününü oluşturabilir.
Not 3 - Her tarafı çift yalıtımlı veya takviyeli yalıtımlı bir cihazda topraklama düzeni varsa, bu cihaz I Sınıfı
veya 0I Sınıfı cihaz sayılır.
II Sınıfı yapılış Elektrik çarpmasına karşı korunması çift yalıtım veya takviyeli yalıtımla sağlanan bir cihaz bölümü.
III Sınıfı cihaz Elektrik çarpmasına karşı korunması çok düşük güvenlik gerilimi ile sağlanan ve içinde, çok düşük
güvenlik geriliminden daha yüksek bir gerilimin üretilmediği cihaz.
III Sınıfı yapılış
Elektrik çarpmasına karşı korunması çok düşük güvenlik gerilimi ile sağlanan ve içinde, çok düşük
güvenlik geriliminden daha yüksek bir gerilimin üretilmediği bir cihaz bölümü.
Yalıtma aralığı
İki iletken bölüm arasında veya bir iletken bölüm ile cihazın erişilebilir yüzeyi arasındaki hava aralığı
içinden ölçülen en kısa yol.
Yüzeysel kaçak yolu uzunluğu
İki iletken bölüm arasında veya bir iletken bölüm ile cihazın erişilebilir yüzeyi arasında yalıtkan malzeme
yüzeyi izlenerek ölçülen en kısa yol.
Çok düşük gerilim
Cihaz beyan gerilimi ile beslendiği sırada, içindeki bir kaynaktan beslenerek, iletkenler arasında ve
iletkenler ile toprak arasında 50 Voltu aşmayan bir gerilim.
Çok düşük güvenlik gerilimi
Yüksüz gerilimi 50 V’u aşmayan, iletkenler arasındaki ve iletkenler ile toprak arasındaki değeri
42 V’u geçmeyen gerilim.
Çok düşük güvenlik gerilimi sabit tesisattan elde edildiğinde, bu işlem sargıları birbirinden ayrı olan
güvenlik ayırma transformatörü veya bir dönüştürücü aracılığı ile yapılmalıdır. Transformatörün sargıları
çift yalıtım veya takviyeli yalıtım kurallarına uygun olmalıdır.
Not 1 - Belirtilen gerilim sınırları, güvenlik ayırma transformatörünün beyan gerilimi ile beslendiği
varsayımına dayandırılmıştır.
Not 2 - Ayrıca, çok düşük güvenlik gerilimi SELV olarak da bilinir.
Güvenlik ayırma transformatörü
Giriş sargısı çıkış sargısından, en az çift yalıtım ya da takviyeli yalıtıma eş değer bir yalıtımla elektriksel
olarak ayrılmış olan ve bir cihazı veya devreyi çok düşük güvenlik gerilimi ile beslemesi amaçlanan bir
transformatör.
Koruyucu çok düşük gerilim devresi
Diğer devrelerden temel yalıtım ve koruyucu ekranlama, çift yalıtım veya takviyeli yalıtımla ayrılmış çok
düşük güvenlik geriliminde çalışan topraklanmış devre.
Not 1 - Koruyucu ekranlama, bir topraklanmış ekranla gerilimli bölümlerden devrenin ayılmasıdır.
Not 2 - Koruyucu çok düşük gerilim devresi PELV devresi olarak bilinir.
Taşınabilir cihaz
Çalışır durumda iken hareket ettirilmesi amaçlanan ya da, sabitlenmiş cihazlar hariç kütlesi 18 kg’dan az
olan bir cihaz.
Elde kullanılan cihaz
Normal kullanma sırasında elde tutulması amaçlanan bir taşınabilir cihaz.
Sabit cihaz
Ya sabitlenmiş cihaz, ya da taşınabilir olmayan bir cihaz.
Sabitlenmiş cihaz
Bir mesnede tutturularak veya aksi halde özel bir durumda güven altına alınarak kullanılması amaçlanan bir
cihaz.
Gömülü cihaz
Bir dolap içine, duvar üzerinde açılmış bir girintiye veya benzeri bir konuma monte edilmesi amaçlanan
sabitlenmiş cihaz.
Isıtma cihazı
Isıtma elemanları ile birleşik ancak motoru bulunmayan cihaz.
Motorlu cihaz
Motorlu ancak ısıtma elemanı bulunmayan cihaz.
Not - Manyetik olarak tahrik edilen cihazlar motorlu cihaz olarak kabul edilir.
Kombine (birleşik) cihaz
Isıtma elemanları ve motorları bulunan cihaz.
Sökülemeyen bölüm
Yalnızca bir alet yardımı ile çıkarılabilen veya açılabilen ya da Madde 22.11’deki deney şartlarını yerine
getiren bir bölüm.
Sökülebilen bölüm
Alet yardımı olmadan yerinden çıkarılabilen, çıkarılması için bir alet gerektirse bile, kullanma talimatına
uygun olarak çıkarılan veya Madde 22.11’deki deney şartlarını karşılamayan bir bölüm.
Not 1 - Tesis amaçlarıyla bir bölümün çıkarılması gerekiyor ise, talimatlar çıkarılmasını belirtse bile, bu
bölüm sökülebilir bölüm sayılmaz.
Not 2 - Bir alet yardımı olmadan çıkarılabilen bileşenler sökülebilir bölümler sayılır.
Not 3 - Çıkarılabilen bir bölüm sökülebilen bir bölüm sayılmaz.
Erişilebilen bölüm
Metal veya metale bağlanmış iletken bir bölüm ise , IEC 61032’deki B deney sondası ile dokunulabilen
bölüm veya yüzey.
Gerilimli bölüm
Normal kullanmada enerjilendirilmesi amaçlanan, nötr iletkeni dâhil, ancak alışılagelmiş PEN iletkeni hariç,
herhangi bir iletken veya iletken bölüm.
Not 1 - Erişilebilir olsun veya olmasın, Madde 8.1.4’e uygun olan bölümler gerilimli bölüm sayılmaz.
Not 2 - Bir PEN iletkeni, hem koruma iletkeninin hem de nötr iletkeninin her ikisine ait fonksiyonların
birleştirildiği topraklanmış koruyucu nötr iletkenidir.
Alet
Bir vida veya benzer bir tespit elemanını söküp takmak için kullanılabilen tornavida, madeni para veya diğer
herhangi bir cisim.
Termostat
Çalışma sıcaklığı sabit olan veya ayarlanabilen ve normal çalışma sırasında kontrolundaki bölümün
sıcaklığını, bir devreyi otomatik olarak açarak ya da kapatarak, belirli sınırlar arasında tutan, sıcaklığa duyarlı
bir eleman.
Sıcaklık sınırlayıcı
Çalışma sıcaklığı sabit olan ya da ayarlanabilen ve normal çalışma sırasında, kontrolundaki bölümün
sıcaklığı önceden belirlenen değere eriştiğinde bir devreyi açarak veya kapatarak çalışan, sıcaklığa duyarlı
bir eleman.
Not - Cihazın normal çalışma çevrimi sırasında bu eleman ters yönlü çalışma yapmaz. El ile başlangıç
durumuna getirilmesi istenilebilir veya istenilmeyebilir.
Isıl kesici
Olağan dışı çalışma sırasında, kontrolündeki bölümün sıcaklığını, otomatik olarak devreyi açarak veya akımı
azaltarak sınırlayan ve kullanıcı tarafından ayarının değiştirilemeyeceği biçimde imâl edilen bir eleman.
Başlangıç konumuna kendiliğinden gelen ısıl kesici
Cihazın ilgili bölümü yeterince soğuduktan sonra akımı önceki değerine getiren ısıl kesici.
Başlangıç konumuna kendiliğinden gelmeyen ısıl kesici
Akımı önceki değerine getirmek için, ayarlama veya parça değişimi işlemlerinin elle yapılmasını gerektiren bir
ısıl kesici.
Not - Elle çalışma işlemi, besleme şebekesinin kesilmesi işlemini kapsar.
Koruma düzeni
Olağan dışı çalışma şartlarında çalışarak, tehlikeye yol açan bir durumu önleyen düzen.
Isıl değiştirme elemanı
Yalnızca bir defa çalıştıktan sonra kısmen veya tamamen değiştirilmesi gereken ısıl kesici.
Tüm kutup ayırma işlemi
Tek fazlı cihazlarda her iki besleme iletkeninin tek bir açma hareketi ile kutuplarından ayrılması veya üç fazlı
cihazlarda, topraklama iletkeni hariç, bütün besleme iletkenlerinin tek bir açma hareketi ile kutuplarından
ayrılması işlemi.
Not - Üç fazlı cihazlarda, nötr iletkeni besleme iletkeni sayılmaz.
Devre kesik konumu
İçindeki anahtarla kontrol edilen bir devrenin besleme sisteminden ayrıldığı, bir anahtarlama düzeninin
kararlı konumu veya elektronik devre kesme için devrenin enerjisiz durumu.
Not - Devre kesik konumu, tüm kutupları ayırma anlamına gelmez.
Kızarıklığı görülen ısıtma elemanı
Cihaz dışından kısmen veya tamamen görünen ve cihaz beyan giriş gücünde kararlı şartlar oluşuncaya
kadar normal çalışması ile çalıştırıldığında, sıcaklığı en az 650°C olan bir ısıtma elemanı.
PTC ısıtma elemanı
Özel bir aralık boyunca sıcaklığı yükseldiğinde direncinde doğrusal olmayan hızlı bir artışın oluştuğu, ısıl
duyarlıklı, başlıca artı sıcaklık katsayılı direnç bileşenlerinden oluşan ısıtma amaçlı eleman.
Kullanıcı bakımı
Kullanım için veya kullanıcı tarafından yerine getirilmesi amacıyla kullanma kılavuzunda verilen veya cihaz
üzerine işaretlenen talimatlarda açıklanan herhangi bir bakım işlemi.
Elektronik bileşen
İletkenliğin başlıca vakum, gaz veya yarı iletken yoluyla elektron hareketi ile sağlandığı bölüm.
Not - Neon göstergeler elektronik bileşen sayılmaz.
Elektronik devre
En az bir elektronik bileşeni bulunan devre.
Koruyucu elektronik devre
Olağandışı çalışma şartlarında tehlikeli bir durumu önleyen elektronik devre.
Not - Devrenin bölümleri fonksiyonel amaçlar için de kullanılabilir.
B sınıfı yazılım
Cihazda yazılım arızası dışında bir arıza oluştuğunda, tehlikeleri önlemesi amaçlanan kodu içeren yazılım.
3C sınıfı yazılım
Diğer koruma düzenleri kullanılmaksızın, tehlikeleri önlemesi amaçlanan kodu içeren yazılım.
SELV Devresi:Alternatif akımda minimum 42.4V tepe gerilimi veya minimum 42.4V doğru akım gerilimi etkisinde kalan devrelerdir. EN 60950 ve EN 60335 e göre bu devrelerin üzerlerindeki komponentlerin herhangi bir onay sertifikasına sahip olmasına gerek yoktur
IEC/EN/TSE 62031 Genel Aydınlatma İçin LED Modülleri - Güvenlik Özellikleri : Bu standart, LED modülleri için genel gereklilikleri ve güvenlik gerekliliklerini belirler. Sabit akım, gerilim ve güç değerleri altında calışan ve entegre sürücüsü olmayan modüller ile Max. 250V D.A.'da ya da Max. 1000 V 50/60 Hz A.A.'da calışan kendinden balastlı LED modüllerini kapsar.